ในยุคที่พ่อแม่ทุกคนอยากให้ลูกเป็นอัจฉริยะเหมือนดาวินชีอย่างในรายการเกมโชว์ทางโทรทัศน์ จนถึงปัจจุบันเกิดวิกฤติ COVID-19 ที่สื่อออนไลน์ได้กลายเป็นเครื่องมือหลักในการเรียนรู้ ด้วย “The 7 Davinci Principles by Michael Gelb” หรือ “หลัก 7 ประการของดาวินชี โดย ไมเคิล เกลบ์” ซึ่งเป็นนักคิด-นักเขียนระดับโลก ก็สามารถนำมา “เปลี่ยนลูกให้เป็นอัจฉริยะ” ได้ไม่ยากด้วยตัวเอง
รองศาสตราจารย์ ดร.นายแพทย์ ชัยเลิศ พิชิตพรชัย ผู้อำนวยการสถาบันนวัตกรรมการเรียนรู้ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้อธิบายถึง “The 7 Davinci Principles by Michael Gelb” ว่าประกอบไปด้วย
1.”Curiosita” หรือ ความอยากรู้อยากเห็น
2.”Dimonstrazione” หรือ การเรียนรู้จากความผิดพลาด
3.”Sensazione” หรือ การเรียนรู้จากระบบประสาทสัมผัสทั้งหก
4.”Sfumato” หรือ การเปิดรับความขัดแย้ง
5.”Arte/Scienza” หรือ การผสมผสานระหว่างศาสตร์และศิลป์ ตรรกะและจินตนาการ สมองซีกซ้าย-ขวา
6.”Corporalita” หรือ การสร้างความสามารถที่หลากหลายและการมีสติสัมปชัญญะ
7.”Connessione” หรือ การจดจำเชื่อมโยง และคิดอย่างเป็นระบบ
ซึ่งหลักการ “Curiosita” หรือ ความอยากรู้อยากเห็น ถือเป็นการเริ่มต้นสู่การเรียนรู้ที่สำคัญ จะดีเพียงใดหากเราสามารถสร้างกลวิธี หรือปลูกฝังให้เด็กเกิดความกระหายใคร่รู้ เพื่อทำให้เขาสามารถสร้างคำถาม และหาคำตอบโดยการลงมือทำด้วยตัวเอง รวมทั้งได้เปิดตา หู จมูก ลิ้นกาย ใจ เพื่อให้เกิดการพัฒนาทั้งทางสมองและร่างกาย และเรียนรู้ได้มากขึ้น
ตัวอย่างของการฝึก Curiosita ให้เกิดขึ้นในชั้นเรียน คือ การให้เด็กได้แข่งกันตั้งคำถามที่ไม่คิดว่ามีใครตอบได้ เพื่อเป็นแรงกระตุ้นให้แข่งกันหาคำตอบด้วยในขณะเดียวกัน
รองศาสตราจารย์ ดร.นายแพทย์ ชัยเลิศ ได้ชี้ให้เห็นถึงปัญหาการเรียนรู้ของเด็กไทยว่า เกิดจากการไม่มีการฝึกให้เด็กรู้จักตั้งคำถาม แต่มักสอนโดยคุณครูตั้งโจทย์ เพื่อให้เด็กมุ่งหาคำตอบเท่านั้น เลยกลายเป็นว่า เด็กอาจแก้ปัญหาได้ แต่คิดคำถามไม่เป็น เพราะมัวแต่หาคำตอบที่ผู้อื่นตั้งให้ ซึ่งการตั้งคำถามที่เกิดจากความกระหายใคร่รู้ จะเป็นบ่อเกิดสู่ความคิดสร้างสรรค์ (Creativity) และการสร้างนวัตกรรม (Innovation) ได้ต่อไป
บ่อยครั้งเหตุเกิดจากการที่เด็กมัวแต่กลัวผิดพลาดจึงไม่กล้าตั้งคำถาม และลงมือปฏิบัติ ซึ่งจะทำให้ไม่เกิดการเรียนรู้ โดยในชีวิตจริงความผิดพลาดที่เกิดขึ้นในห้องเรียน เกิดผลเสียน้อยกว่าความผิดพลาดที่เกิดขึ้นนอกห้องเรียน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบางวิชาชีพ เช่น แพทย์ หากไปทำผิดพลาดอาจทำให้ผู้อื่นสูญเสียอวัยวะ หรือถึงแก่ชีวิต หรืออาจถูกดำเนินคดีได้ เป็นต้น
แม้แต่ในโลกออนไลน์ ซึ่งเป็นช่องทางหลักในการเรียนรู้ช่วงวิกฤติ COVID-19 ก็จำเป็นต้องใช้ทักษะต่างๆ ในการค้นคว้าหาข้อมูล หากรู้จักตั้งคำถาม ก็จะได้คำตอบที่ตรงประเด็น ถ้ายิ่งจับประเด็นเป็น ก็จะยิ่งช่วยเพิ่มโอกาสในการเรียนรู้ได้มากขึ้นเท่านั้น
29 พฤศจิกายน -1 ธันวาคม 2564 สถาบันนวัตกรรมการเรียนรู้ มหาวิทยาลัยมหิดล จะจัดอบรมเชิงปฏิบัติการ เรื่อง “สอนเป็นจีเนียสอย่างดาวินชี (Teaching to be a genius like Da Vinci) ณ โรงแรมโนโวเทล สุขุมวิท 20 กรุงเทพฯ เพื่อเปิดโอกาสให้ผู้เข้าอบรมฝึกตั้งคำถาม ฝึกสังเกตุ และฝึกประสาทสัมผัสแบบทดลองให้เห็นจริง ตัวอย่างกิจกรรมที่น่าสนใจ นอกจากจะได้ฝึกสร้างแบบทดลองด้วยตัวเองแล้ว ยังได้เรียนรู้เทคนิค และกิจกรรมต่างๆ มากมาย ที่นอกจากจะสามารถฝึกระบบประสาทสัมผัส สร้างสมาธิแล้ว ยังสร้างความเพลิดเพลินอีกด้วย
“หากเราสามารถฝึกเด็กไทยให้พร้อมด้วยทักษะต่างๆ ที่จำเป็นต่อการพัฒนาการเรียนรู้ได้ ก็จะทำให้เด็กไทยมีความเฉลียวฉลาดมากขึ้น จากการสามารถเรียนรู้ได้มากขึ้น ยิ่งเรียนสนุก ก็ยิ่งฉลาด และพร้อมจะเติบโตเป็นกำลังสำคัญของชาติได้ต่อไป” รองศาสตราจารย์ ดร.นายแพทย์ ชัยเลิศ กล่าวทิ้งท้าย
ผู้สนใจสามารถติดตามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ www.il.mahidol.ac.th
